هوالواقف
سلسله مباحث عقد وقف و نهاد موقوفه
یادداشتهای آقای عبدالرضا امیر شیبانی «نویسندهی کتاب (سیمای وقف) و مدیرکل بازنشستهی اداره اوقاف و امور خیریه خراسان »
«یادداشت(۱) روز یکشنبه مورّخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۹»
انواع اموال (املاک)
۱- اموال منقول
۲-اموال غیر منقول = ماده ی ۱۱ ق .م
۳- اموال عینی: عین خارجی. جمع = اَعیان خارجیه. یعنی، وجود حارجی دارد. دارای جِرم و اَبعاد است. در شمار موزوفات، مَذروعات (ذَرع و متر) مُکُیلات، و… است.
۴- اموال غیر عینی:مالیت دارد. ولی؛ در عالم خارج قابل دیدن، نیست. حقوقی مانند سرقفلی، حق کسب و پیشه و تجارت و سایر حقوقی که مال، محسوب می شود. ولی؛ عینیّت ندارد.
حقوق مختلفهی اشخاص حقیقی و حقوقی(ماده ی ۲۹ ق .م)
۱- حقّ مالکیت ِ در عین مال: (ثابت ترین و بالاترین حقّ، است) و موضوع عقودی مانند بیع است.
۲- حقّ منفعت«تَبَعی و عَرَضی»: (مانند مستأجر، که در مدّت اجاره، مالک حقّ منفعت، میشود و حقّ مالکیت عین، متعلّق به موجری میباشد؛ که دارای حقّ مالیکت عین ملک مورد اجاره (عین مستأجره) میباشد. )
۳- حقّ اِنتفاع «تَبَعی و عَرَضی»: (حقّی است؛ که مانند حقّ منفعت، متعلّقِ به مالکِ عینِ مال، است. و به معنی این است که وقتی خودِ مالکِ عینِ ملک، از آن استفاده میکند. او هم؛ دارای حقّ مالکیت در عین ملک، است و هم؛ حقِّ اِنتفاع؛ با خود اوست. در واگذاری حقّ انتفاع، که به طور عموم؛ تَبَرّعُی است. یعنی مجاّنی است. که مالکیت، عین ملک، در تملک مالک، باقی است و مُنتُفِع مباشرتاً یا بالمباشره، یعنی خودش ، باید؛ از عین، استفاده کند. مانند عقود اُحباس عُمری (به عمر، یکی از طرفین)، رُقبی (با تعیین مدّت)، سُکنی (که ممکن ایت عمری باشد، یا رقبی) یا حبس مطلق، که قید عمری و رقبی نباشد. در این گونه اُحباس، حقّ انتفاع، حبس استو عین ملک ولی؛ در عقد وقف، عین ملک، باید حبس شود. باشرط تأیید)
۴- حقّ ارتفاق: نمیبایست قانون مدنی آن را به طور جداگانه میاورد. چراکه؛ ملحقّ به عین است. یامثبته و یا منفی. به انی معنا که؛ ممکن است عین مِلکی، در ملک دیگری حقّ ارتفاق، داشته باشد که مثبت است و یا عین ملک دیگری به این عین ملک، حقّ ارتفاق، داشته باشد که حقّ ارتفاق منفی، برای این ملک است.
عزیزان پرسشها، نظرات و پیشنهادهای خود رابا آیدی تلگرام @anisgh ارسال فرمایید.