هو المصور
سفر به تبریز دلگشا
دیماه ۱۳۹۹ در معیّت هنرمند جوان تبریزی، جناب آقای آیدین صیامی (فتوگرافیست، مستندساز و دبیر عکاسی تبریز، فرزند زنده یاد استاد خانعلی صیامی« ۱۳۹۲-۱۳۳۱» )
توفیق بازدید از برخی نقاط تاریخی تبریز، با مردمانی سرشار از عشق و محبت و مهربانی ،فراهم شد.
رَبع رشیدی یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند شهر تبریز واقع در خیابان عباسی به سبک معماری آذری است. این محوطه تاریخی در واقع بهنوعی دانشگاهی بود که بهنام رشیدالدین فضلالله همدانی در حدود ۷۰۰ سال پیش در تبریز ایجاد شد. امروزه از این بنا آثار ناچیزی در تبریز باقی ماندهاست.
رشیدالدین وزیر غازان خان از حکمرانان وقت آن دیار بود. در آن زمان، دانشگاه مزبور شامل چهار دانشکده بود که در چهار سوی آن قرار داشتند و اربع یا چهار عربی را به خود اختصاص دادند و این مکان به نام ربع رشیدی شهرت یافت. این اثر در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۹۴۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
—————————————————————————-
این مجموعه که در دامنهٔ کوه سرخاب در محلی باصفا و بلند جای گرفتهاست، در اوایل قرن هشتم یا اواخر قرن هفتم هجری بنا شد. بنا به نوشتهٔ تاریخنگاران و جهانگردان بزرگ، دارای پهناوری بسیار و ساختمانهای گوناگون همچون مسجد و مدرسه و بیمارستان (دارالشفا) و کتابخانه و گنبدی برای آرامگاه خواجه رشیدالدین بودهاست. این مجموعه مانند بیشتر شهرهای کهن، حصار و بارویی بزرگ داشتهاست. از مضمون نامهای که خود خواجه رشیدالدین فضلالله به دو پسرش دربارهٔ ساختمان این بنا نوشته، چنین برمیآید که در آن زمان ربع رشیدی در جایگاه دانشگاهی بوده که از هر دانشی در آنجا شعبهای راهاندازی شده بود و شش هزار دانشجو در آن تحصیل میکردند و خواجه اوقافی برای تکمیل کتابخانه و مدرسه و نشر کتب و تأمین هزینهٔ زندگی و محصلان علوم مختلف اختصاص داده بود. او دانشمندان بزرگی را از هر گوشه گرد آورده و به کار تألیف و تدریس گماشته بود و مقرری آبرومندی نیز برای آنها تعیین کرده بود، از جمله، پنجاه پزشک و چندین جراح از هند و مصر و چین و شام، در آنجا مشغول به کار بودهاند.
—————————————————————————-
ربع رشیدی شهری کوچک بود شامل کتابخانه، مدرسه، مسجد، دارالایتام، حمام، مهمانسرا، بیمارستان، مدارس عالی، و کارگاههای صنعتی. فضلالله همدانی برای تأمین هزینههای این مرکز، املاک فراوانی را در نقاط مختلف اعم از ایران قدیم، بخشهایی از عراق، افغانستان، گرجستان، ولایت روم، آذربایجان و سوریه وقف این مرکز کرد.
موزه قاجار تبریز، خانه امیرنظام محبوب قاجاری
تبریز در سراسر تاریخ یکی از شهرهای مهم بوده است. همیشه ردی از فرهنگ، سیاست و هنر این سرزمین و مردمش در برگهای تاریخ ایران وجود داشته و تا امروز نام این شهر در بین گردشگران خارجی در بین اولین و زیباترین شهرهای ایران است. بناهای تاریخی به جا مانده در شهر تبریز بخشی از هویت شهر در زمانهای مختلف تاریخی هستند. یکی از این عمارتهای قدیمی، موزه قاجار تبریز است که معماری آن در بین ساختمانهای قدیمی شهر سرآمد است.
تبریز کندوان:
کندوان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی در شهرستان اسکو است که از پیشینه تاریخی هفت هزار ساله برخوردار است.
شهرستان اهر مقبره شیخ شهاب الدین اهری متوفی ۶۶۵ هجری قمری.
شیخ شهابالدین اهری عارف و شاعر قرن هفتم هجری قمری بودهاست. در اکثر کتب قدیمی، شیخ شهابالدین را با نامهای شهابالدین محمود تبریزی و شهابالدین محمود التبریزی العتیقی الاهری نام بردهاند. لقب شهابالدین توسط استاد و مرشد وی، شیخ رکنالدین سجاسی به وی اعطا شدهاست.
این جا ظاهراً اتاق شیخ شهاب الدین اهری بوده است.
شعر منتسب به “شیخ شهاب الدین اهری”
طریق فقر را بر خود گرفتم – هدای حق را در خود شنفتم
نیاسودم زمانی در مراحل – نبودم موقف و واقف به ساحل
سپردم من دو خطوه در مسالک – من و مائی برفت و صد مهالک
به کوی عاشقان مستانه رفتم- زها و هستی خود چشم بستم
انا الحق ها شنیدم من زحلاج- گهی درخلسه و گاهی به معراج
رسیدم در مراحل سوی جانان- همه مدهوش دیدم بی سر و جان
خلاف نفس کن کان کافر دون- بیاندازد ترا در ورطه خون
مراقب شو به اسرار دل ازغیر- رفیقانت حسودانند در خیر
به دیر و خانقه قربت نما تو- بت بتخانه را خدمت نما تو
اگر نوری رسد از روی دلدار- ز روی زاده ترسا تو پندار
ترا این نور از خود وارهاند- کمیت عزتت از چرخ راند
چو نور آمد زتاریکی چه باکست- ستایش بربتان راه نجاتست
عکس: از آقای آیدین صیامی.