دسته: مشاهیر و بزرگان

باخرزی، سیف الدین ( ۵۸۶- ۶۵۹ هـ ق) شاعر و عارف و…
سیف الدین باخرزی، با نام کامل سیف الدین ابوالمعالی سعیدبن مطهربن سعید باخرزی مشهور به شیخ العالم و «خواجه فتح آبادی» ( زاده ۹ شعبان سال ۵۸۶ ه. ق در باخرز – درگذشته ۲۵ ذی القعده سال ۶۵۹ در فتح آباد بخارا ) صوفی، عارف و شاعر معروف قرن هفتم هجری است. او در عرفان و تصوف مرید شیخ نجم الدین کبری دانسته اند. نجم الدین کبری او را به بخارا فرستاد و در آنجا طریقه کبرویه را رواج داد. او دیوان شعری هم داشته است که پاره‌ای از رباعیاتش در ضمن رباعیات ابوسعید ابوالخیر در تهران به چاپ رسیده است. وی همچنین رساله ای فارسی در باب معنی عشق دارد.
هم چنین منکوقاآن هزینهٔ مدرسه ای را در بخارا به میزان هزار بالش نقره تقبل کرده بوده و سیف الدین باخرزی «مدبر و متولی» آن کار بوده است. اشاره به لقب شیخ الاسلام در جهانگشای جوینی و تولیت مدرسه نشان از مقام فقهی او دارد.
♦️ پیریم ولی چو عشق را ساز آید.
♦️ از ما همه بوی تری و ناز آید
♦️ از زلف دراز تو کمندی فگنیم
♦️ در گردن عمر رفته تا باز آید
و در باره عشق چنین گفته است:
عشق ارچه بلای روزگار است خوش است
وین باده اگر چه پر خُمار است خوش است

مطالعه ادامه مطلب

■■■■■ 《 طعم تلخِ داغ 》 ■■■■■
امروز صبح که خبر درگذشت استاد محمد جواد محبت ” محبت کرمانشاهی ” را شنیدم در دفتر کار زمزمه ای بر زبان جاری شد که حاصل غزلی شد که تقدیم نگاه دوستان عزیز می کنم روحش شاد و یادش گرامی باد

**************************************

طعم ِ تلخِ داغ ، بر اندیشه خنجر می زند
وای بر حالِ پریشانم ، اَجَل در می زند ؟

بانگِ پژواکِ عزا پیچیده در گوش ِفلک
روبرویم سُلطه ی اندوه ، سنگر می زند

تهمتِ آغوش ِ تَب شعله شده سوزِ دلم
بُغض ِ درگیرِ گلو ، آتش به باور می زند

بی کسی هایم کشیده کام را سوی عطش
دل درونِ سینه ی آشفته پَر پَر می زند

یک به یک رفتند یارانِ قدیمی از بَرَم
لشکرِ غم را ببین ، هر شب به من سَر می زند

واحه واحه مرگ را دیدم به پای زندگی
ناخدا گُم‌کرده بَر امواج لنگر می زند

لب فرو بسته نُت آوازِ قناری های درد
مَرگِ تدریجیّ ِ من ، ناقوس ِ محشر می زند

می روم تا سَر به بالینِ لَحَد آرَم غریب
تیرِ آخر را به من ، تقدیرِ آخر می زند

کُنجِ دِنجی کو ، حصارِ بودنِ فردا کنم
بی ” محبت ” نبض ِ خاموشم مکرر می زند ؟

خاطراتِ با تو بودن ای ” جوادِ ” بی ریا
یک غزل اندوهِ نا خوانده به دفتر می زند

شاعرِ ” درویش ِ ” کوی لب خموشان گشته ام
اشکِ دیده بَر رُخ ام چون جُغد چنبر می زند

**************************************
سیدناصر حسینی میبدی ” ن . م . درویش ”

بیگ زاده ، سید عبدالله- خوشنویسِ هنرمند با طرح های کوفی کتیبه ای و دیگر خطوط اسلامی

آقای سید عبدالله بیگ زاده از سادات «حسینی» ، در سال ۱۳۳۱ خورشیدی در شهرستان شیروان (خراسان شمالی ) در خانواده ای مؤمن ومذهبی دیده به جهان گشود.
تحصیلات ابتدایی تا کلاس ششم درشهرستان شیروان به پایان رسانیده ، سپس در کنار پدر به کار کشاورزی و دامداری مشغول شد.
او در نوجوانی باهنرخط وخوشنویسی آشنا و علاقه مند شده، نزد استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی تعلیم خط نمود تا به درجۀ استادی رسید.
او مدتی در مشهد کارگاه تابلو سازی افتتاح و مشغول به فعالیت های هنری گردید.طرح های هنری او در خلق آثار خطوط اسلامی به قدری متنوع و گوناگون است که درآبانماه ۱۴۰۱ که به اتفاق استاد اسماعیلی از کارگاه آقای بیگ زاده دیدن کردیم، استاد اسماعیلی از طرح های زیبا ، نفیس و شگفت انگیز آقای بیگ زاده بسیار تعجب کرده و چندین بار آفرین گفتند. هم چنین استاد عبادی هنرمند خوشنویس و کاتب قرآن کریم ،در مراسم افتتاحیه نمایشگاه خط و آثار استاد یوسف انتظاری هروی که در موزه آستانقدس رضوی برگزارشد، از آثار و طرح های هنری خطوط کوفی کتیبه ای آقای بیگ زاده تعریف و تمجید نمودند.

مطالعه ادامه مطلب

بوستان کوهسنگی مشهد که از صدسال گذشته در جنوب مشهد، محلی برای تفرج و تفریح مردم بوده است، تاریخ ریز و درشتی را در دل خود حفظ کرده است. می توان گفت هر بخشی از این بوستان که در گذشته خارج از شهر مشهد محسوب می شده است، حرفی برای گفتن دارد؛ از مجسمه هایی که۸۵سال پیش دور استخر آن جانمایی شدند و از آن ها فقط شیرهای سنگی باقی مانده است تا دو آرامستانی که در دامنه دو کوه آن واقع شده اند. در این گزارش اما به آرامستان کمتر شناخته شده ای در دامنه شرقی بوستان کوهسنگی سر زدیم که زمانی محل عبادت چندتن از عارفان و علمای مشهدی بوده است و به درخواست خودشان آنجا دفن شده اند. این آرامستان کوچک که با نام مقبره عرفا شناخته می شود، در مجاورت آرامگاه میرزاابراهیم رضوی واقع شده است. در این گزارش از همراهی مهدی قربانی، پژوهشگر مشهدی که مشغول تألیف کتابی درباره عارفان خراسان با عنوان «تذکره العارفین» است و در این کتاب به معرفی عارفان بوستان کوهسنگی پرداخته، بهره بردیم.

۸ قبر در دامنه شرقی کوهسنگی
برای رسیدن به آرامستان عرفا باید تا بوستان کوهسنگی رفت و از آنجا خود را به انتهای خیابان رودکی رساند. بااینکه مردم به خوبی آرامگاه میرزاابراهیم رضوی، واقف بزرگ عصر صفوی را که در انتهای بولوار شهیدبهشتی واقع شده، می شناسند، آرامستان عرفا در انتهای خیابان رودکی، چندان شناخته شده نیست. البته آن طورکه مشخص است، آرامگاه رضوی چند سده پیش از آرامستان عرفا وجود داشته است.
اما در انتهای خیابان رودکی و با ورود به بوستان کوهسنگی، باید مسافتی را از روی یک پل سنگی بزرگ طی کرد تا به سکوی نوسازی رسید که هشت سنگ مزار قدیمی، زیر سایه درختان بید گسترده شده است، درست در دامنه شرقی بوستان کوهسنگی. در فصل‌اول کتاب «گورستان های شهر مشهد و نامداران مدفون در آن ها» نام این آرامستان با عنوان «مقبره چند تن از علمای دینی مشهد در جوار کوهسنگی» آمده است؛ آرامستانی غیرفعال که آخرین فرد، به سال ۱۳۵۰خورشیدی در آن آرمیده است.
اما روی المان(نماد) معرفی این مکان، «مزار عرفا» قید و نوشته شده اینجا محل دفن چندتن از بزرگان عرفان و فلسفه مشهد در قرن چهاردهم است و در ادامه چهارتن از این نامداران را معرفی کرده است. در معرفی نامه نوشته شده که دامنه این کوه، محل عبادت برخی از این عارفان بوده است و حتی وصیت کرده اند که همین جا دفن شوند. آن طورکه مهدی قربانی می گوید، از هشت سنگ قبر، چهار سنگ، متعلق به چهار عارف و شخصیت علمی و فقهی مشهد قرن چهاردهم است و چهار سنگ قبر دیگر، متعلق به افراد اسم و رسم داری نیست.
اما دور یکی از سنگ قبرها نرده کشیده شده است؛ سنگ قبری متعلق به شیخ اسدا… بن محمدحسن یزدی مشهور به «هراتی»، شاگرد مرحوم نخودکی، که شیخ، او را از اولیای اهل حق و اکابر اهل کشف و یقین می دانست و نخستین عارف خفته در این دامان به سال ۱۳۰۵خورشیدی است.

۱۰۰عارف خراسان در تذکره العارفین
قربانی که پژوهشگر و احیاگر اسناد و نسخ خطی است و در بیش از ۳۰سال پژوهش شخصی تاکنون ۳۱عنوان کتاب منتشر کرده است، درباره دلیل نوشتن کتاب «تذکره العارفین» می گوید: از حدود هشت سال پیش شروع کردم به جمع آوری اطلاعات درباره عرفای خراسان تا به شیخ سیف ا… ایسی رسیدم. وقتی سنگ مزار ایشان را در کوهسنگی یافتم، متوجه شدم اساتیدشان، محمدتقی میرزا عسکری حسینی رضوی و شیخ اسدا… بن محمدحسن یزدی که شخصیت های برجسته ای زیردستشان به اجتهاد رسیده اند، در کنار شیخ ایسی آرمیده اند. این بود که تحقیقاتم را گسترده تر کردم و درنهایت به صدتن از عرفای معاصر خراسان رسیدم که در کتابم معرفی شده اند.
او امیدوار است تا پایان امسال، تذکره العارفین چاپ و منتشر شود.

مقبره عرفا می تواند موزه سنگ شود
به گفته آقای قربانی هرکدام از سنگ قبر ها برگی از دفتر زندگی علمای آرمیده در این آرامستان هستند که می توان با دانستن و نوشتن از آن ها به کتابی تبدیلشان کرد. او در همین زمینه، به سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد کرده است که این آرامستان به موزه سنگ تبدیل شود. این پژوهشگر می گوید: میراث فرهنگی تعداد زیادی سنگ قبر از شخصیت های مختلف خراسان دراختیار دارد که به مرور زمان جمع آوری شده است؛ سنگ هایی نفیس مربوط به آدم های اسم و نسب دار. درواقع با همراهی شهرداری، می توانند تعدادی از سنگ ها را روی دیواره های اینجا نصب کنند و بخشی با نام «شهر سنگ» یا «موزه سنگ» ایجاد کنند که بی شک مراجعه به آن برای بهره برداری علمی بسیار زیاد خواهد بود.

مطالعه ادامه مطلب

رضوان فر، مرتضی (دکتر)

اینجانب مهدی قربانی«انیس الکتاب»، در تاریخ ۷ شهریور ماه ۱۴۰۱، در محل موزه ملی تهران با آقای دکتر مرتضی رضوان فر، استاد پژوهشکده میراث فرهنگی کشور در مورد کتاب «هشت بهشت مرمرین مصر» ملاقات داشتم.
در این ملاقات، با توجه به محدویت‌هایی که برای سفر به مصر وجود دارد و اساساً کشور مصر به ایرانیان ویزا نمی‌دهد، چگونگی تداوم این پژوهش مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. استاد رضوان‌فر نظرات و پیشنهادهای سازنده‌ای ارائه فرمودند که امیدوارم بتوانم آن‌ها را اجرایی و این کار نیمه تمام را در آینده‌ای نه چندان دور به پایان برسانم.
تحقیق و گرد آوری اولیه این کتاب در سال ۱۳۸۸ به پایان رسیده ، چاپ و انتشار این اثر، چه بسا به تقویت روابط دوستی و پیوند دو کشور ایران و مصر بیانجامد، اما؛ برای تکمیل نهایی تحقیقات و …. سفر به مصر را ضروری می‌نماید که تا کنون محقق نشده است.
# رضوان فر، مرتضی
# قربانی، مهدی«انیس الکتاب»
# مصر
# قاهره
# هشت بهشت مرمرین مصر
# میراث فرهنگی
# پژوهشکده
# موزه ملی ایران
# میرزا سنگلاخ خراسانی
# سنگ بسم الله
# محمد علی پاشا

ایسی محصّل، «تسوجی»؛ حاج شیخ علی – آیت الله.

آیت الله حاج شیخ علی ایسی محصّل «تسوجی» فرزند یوسف در سال ۱۲۸۰ شمسی در تسوج: {تسوج شهری در شمال دریاچه ارومیه و در غرب استان آذربایجان شرقی و مرکز بخش تسوج از توابع شهرستان شبستر است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۷,۵۲۲ نفر بوده‌است.} دیده به جان گشود.

مطالعه ادامه مطلب

مقاله صوتی خانم سمیه طام دانشجوی رشته‌ی هنر درباره گنبد سبز مشهد:

به نام خدا
مختصر نوشتاری از زندگی نامه مرحوم سیدهادی حسینی

سید هادی حسینی، نویسنده، مترجم و محقق فقید حوزه علوم دینی، در نهمین روز از تیرماه تابستان ۱۳۴۳ در روستای گرمه از توابع شهرستان فریمان، چشم به جهان گشود.
او در خانواده ای مذهبی و ساده زیست و در دامان سیادت پدر و مادری زحمتکش و دوستدار اهل بیت (ع) دوران کودکی اش را گذراند.

مطالعه ادامه مطلب

حسن زاده خراسانی، اکبر «سیاه قلم خراسانی»(۱۳۰۶-۱۳۹۳ ش)

وی در اردیبهشت سال ۱۳۰۶ خورشیدی از پدر و مادری مسلمان و پیرو خاندان عصمت و طهارت در مشهد مقدس دیده به جهان هستی گشود.
دروان کودکی را با اشتغال در کارگاه نقره سازی سپری کرده و هم زمان تحصیلات ابتدایی را کلاس‌های اکابر شبانه آن زمان تا ششم ابتدایی ادامه داد و سپس به خدمت سربازی رفت.
بعد از اتمام سربازی به تهران رفته و مدت بیست سال کار در مغازه زرگری ،به نقره سازی و حکاکی روی نقره و سیاه قلم کاری مشغول بود که موجب اشتهار وی به «سیاه قلم» گردیده است.
در تهران با مدیر روزنامه فکاهی آشنا شده و گاهی سروده‌های خود را که بصورت طنز سیاسی اجتماعی و… بود در این روزنامه بچاپ رسانده است.

مطالعه ادامه مطلب

مروری بر زندگی‌نامه حسین بیضایی «پرتو » ( ۱۳۴۸-۱۲۸۴هـ.ش)
شاعر و محقق معاصر ایرانی. در ۱۲۸۴ش در آرانِ کاشان در خانواده‌ای ادیب به دنیا آمد. پدرش علی محمد ادیب بیضایی (متوفی ۱۳۱۳ش)، و جدّش میرزا محمدرضا متخلص به ابن روح (متوفی ۱۳۲۸) و جدّ بزرگش ملامحمد آرانی متخلص به روح الامین (متوفی ۱۲۸۸) همگی از شاعران عارف مسلک زمان خود بودند.

مطالعه ادامه مطلب

هو الرحمن الرحیم
مزار اَخی علی قتلق شاه (قرن نهم ق)

چهارشنبه ۲۲ بهمن ۱۳۹۹ شمسی مزار اَخی علی قتلق شاه از عرفای قره نهم هجری قمری، که در جاده مشهد به شاندیز بعد از ویرانی، جاده شهرک صنعتی، بعد از پمپ گاز، انتهای خیابان بهشت = ثامن الایمه ۴، بنایی است چهار ضلعی ۱۵ ×۱۵ متر آجر نما که دارای سه درب چوبی قدیمی است.

مطالعه ادامه مطلب

خانم نسرین اکرامی، فرزند: اسماعیل، با تخلص (مهدوی) دارای لیسانس پرستاری و بازنشسته روزنامه نگاری است.
از این هنرمند پیشکسوت تا کنون چند اثر موسیقایی، بر اساس اشعار و ترانه‌های وی، با تخلص سیما مهدوی تولید شده و در آرشیو شعر و موسیقی سازمان –صداوسیما- ثبت و درج شده است.
این آثار مکرر از شبکه‌های رادیویی – تلویزیونی و نیز کانال‌های رسانه‌ای فضای مجازی رسمی کشور بصورت زنده و play Back پخش می‌شود.
لازم به ذکر است؛ سیما مهدوی تخلص هنری اوست و گاه با نام اصلی نسرین معرفی و ذکرشده است.

مطالعه ادامه مطلب