پروفسور سید ضیاالله حقی «طبسی»
وامّا بعد؛ شهریور ماه ۱۴۰۲ توفیق یارشد و لحظاتی را با استاد ارجمند، پروفسور دکتر سید ضیاالله حقی «طبسی» دیدارداشتم، اشعاری در وصف این استاد عالیقدر نظرم را جلب کرد، که توسط دوستان و پزشکانی که ایشان آن ها را مورد عمل جراحی قرارداده اند سروده شده و بصورت تابلو به استاد اهداء گردیده است. آن را به رسم یادبود در این جا می آوریم .
انا لله و انا الیه راجعون
حاج کربلایی محمدعلی اکبرزاده؛ درگذشت
نگارنده که از سال‌های ۱۳۵۰ و اولین روزهایی که وی مدعی ارتباط با اجنه را مطرح کرد و هر روزه هزاران نفر از راه‌های دور نزدیک برای پیدا کردن گمشده و رفع مشکلات خود به او مراجعه می کردند، فعالیت‌های او را تحت نظر داشته‌ام.
بطور کلی میتوان گفت؛ که ۵۰% از ادعاهای او به حقیقت می‌پیوست و مراجعه کنندگان نتیجه می‌گرفتند، اگر چه در دهه ۱۳۷۰ توسط پلیس جمعی از رمالان و دعانویسان و…. در خراسان بازداشت و همه را به مصاحبه تلویزیونی آوردند نا حرف‌های خود را تکذیب کنند اما مردم نیازمند و درمانده هم چنان از گوشه و کنار ایران برای رفع حوائج خود به او مراجعه می‌کردند.
تا این که؛ سرانجام به حکم «کل من علیها فان» محمد علی اکبرزاده معروف به دکتر گاورسی از بجستان، مرد معروف پر از رمز و راز در نیم قرن اخیر در منطقه خراسان و شرق کشور در زادگاه خود بجستان در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۲ دارفانی را وداع گفت. روحش شاد و یادش گرامی باد.
مهدی قربانی «انیس الکتاب »
۱۶ مرداد ماه ۱۴۰۲
به نام حضرت دوست که هر چه داریم از اوست
عبدالحسین زاده، علی –پزشک و هنرمند خوشنویس
پیامبر عظیم الشأن اسلام ، حضرت رسول اکرم/ صلی الله علیه و آله/ نیز فرمودند: هر چیزی زیوی دارد، و زیور قرآن صوت خوش است. و در حدیثی دیگر می فرمایند: خط زیبا حق را بیشترآشکار مى کند.
حمد و سپاس خدای متعال را که مرا توفیق داد ،در سال ۱۳۹۵ با پزشک هنرمند و خوشنویس برجسته، جناب آقای دکتر علی عبدالحسین زاده آشنا شده تا به عنوان مشاوری امین برای احیا و معرفی آثار این هنرمند برجسته در خدمت این بزرگوار باشم.
آقای دکتر علی عبدلحسین زاده فرزند نصرت متولد ۱۳۴۳ در شهرستان خلخال و فارغ التحصیل رشته پزشکی و ۳۲ سال سابقه طبابت توام با تعلیم وتعلم هنرخوشنویسی دارد.
شبیری، سید عیسی- هنرمند خطاط و خوشنویس
سید عیسی شبیری، متولد ۱۳۵۸ روستای دوسران از توابع شهر ، اوکه ازدوران ابتدایی طبع و ذوق خوش نویسی دراو نهفته بود سعی می کرد مشق و تکالیف درسی را با خط صاف و زیبا بنویسد.
اولین سر مشق او را پدرش درسال چهارم ابتدایی برایش نوشته و او برای اولین بار با کاغذ و مرکب و کتابت آشنا شد. خیلی زود معلم خط مدرسه وی را بعنوان خوش خط نمونه، به دفتر مدرسه معرفی کرده و همین امر نقطه عطفی است درتشویق او به ادامه فراگیری هنر خوشنویسی.
صفری «زرافشان» محمدعلی – نویسنده و شاعر
استادحاج شیخ محمد علی صفری، نویسنده و شاعر متخلص به «زرافشان» فرزند کربلایی حسین رحمه الله علیه است.
در هفتم آذر ماه ۱۳۲۰ در منطقه سمزقند مشهد در خانواده ای مومن و متقی دیده به جهان گشوده است.
وی به اقضای شرایط عامه مردم که در فقر و تنگدستی بودند، تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را همراه با کارهای سخت و طاقت فرسا سپری نموده است.
هو الجمیل
گزیدۀ ای از دیوان
عالی شیرازی
(نسخۀ خطی ۱۱۶۵۰ کتابخانه آستانقدس رضوی)
به خطِّ
شاهین برجسته ثانی
گردآوری و تصحیح به اهتمام
مهدی قربانی«انیس الکتاب»
به نام خداوند بخشنده مهربان
عالی شیرازی – شاعر و خوشنویس(قرن ۱۳ ق)
میرزا محمد حسین بن میرزا محمد شریفی شیرازی متخلص به عالی از شاعران قرن سیزده، دوره قاجار و از خاندان های معتبر شیراز است. دیوان اشعار بر جای مانده از وی در بردارنده ۲۱۰۱ بیت، در قالب قصیده، قطعه، غزل و رباعی است. قالب مسلط دیوان اشعار عالی غزل و سبک رایج در دیوانش بازگشت ادبی است. شعر عالی از ویژگی های فکری قرن سیزده که به طور کلی در ادبیات فارسی رواج داشته، برخوردار است؛ وی همان گونه که در زبان، پیرو قدما بوده در طرح موضوع و مضمون نیز مقلد ایشان بوده است و می توان گفت که هم چون معاصران خود به بازآفرینی مضامین و موضوعات قدما به زبان قدما مشغول بوده است؛
آل طاها، شیخ میرزا علی اکبر- محقق، نویسنده و شاعر
شیخ میرزا علی اکبر آل طاها ، فرزند شیرعلی ، متولد فروردین ماه ۱۳۵۸ در روستای کدکن از توابع شهرستان تربت حیدریه ،وی در خانواده ای مومن و متقی دیده به جهان هستی گشود. پدرش کشاورز و مادرش از سادات قوامی است.
او تحصیلات ابتدایی وراهنمایی را درزادگاهش گذرانده و سپس در عنفوان جوانی وارد حوزه علمیه مشهدشده، تحصیلات علوم دینی را با موفقیت طی نموده است.
از سال سوم راهنمایی در سال ۱۳۷۴ به قریحه و طبع شعر خود پی برده که در دوران تحصیل در حوزه علمیه این قریحه را پرورش داده و شکوفا شد شده، و تاکنون بالغ بر سه هزار بیت شعر سروده و اولین دفتر اشعارش با عنوان «سند عاشقی» آماده چاپ و انتشاراست.
مولایی، طیبه- هنرمند نقاش
معرفی هنرمند نقاش و جوان و بااستعدادی که تا کنون با خلق آثاری ارزشمندبرگ زرینی در کارنامه خود به یادگار گذاشته ، چنین می گوید:
من یک هنرمند آزاد هستم که در اسفند ۱۳۷۰ به دنیا آمدم ، از کودکی عاشق نقاشی بودم قبل از آنکه بتوانم بنویسم نقاشی میکشیدم و در دوران تحصیل دانش آموزی همیشه در مسابقات نقاشی مقام اول رو کسب میکردم، فارغ التحصیل رشته مترجمی زبان انگلیسی هستم ولی ۱ سال بعد از پایان دانشگاه فعالیت جدّی من در عرصه هنری آغاز شد . و نمایشگاه های متعدد نقاشی برگزار کردم که عبارتند از :
۱) نمایشگاه انفرادی آبرنگ در زمستان ۱۳۹۴/۱۰/۱
۲)نمایشگاه تذهیب و خوشنویسی تجلای رنگ و قلم زمستان ۱۳۹۵/۱۱/۲۴
۳)نمایشگاه تذهیب و خوشنویسی زمستان ۱۳۹۶/۱۲/۱۵
۴)نمایشگاه گروهی تذهیب و خوشنویسی با مشارکت جناب دکتر علی عبدالحسین زاده در شهرستان خلخال ۱۳۹۷/۲/۲۴
۵)نمایشگاه گروهی تذهیب و خوشنویسی در آموزشگاه نقش قلم رشت ۱۳۹۷
شاهین برجسته ثانی، شاهین – خوشنویس، نقاش و تذهیب کار
وی در ۱۳ خرداد ماه ۱۳۵۴ خورشیدی در خانواده‌ای مومن و متقی در شهرستان قوچان دیده به جهان گشود. پدرش سرهنگ ارتش و مادرش خانه داربود، که بلحاظ شغل پدر در دوران کودکی به شهرستان تربت حیدریه منتقل شده و او در این شهرستان دوران ابتدایی و تحصیلات متوسطه را به پایان رسانده است.
او ازهمان دوران نوجوانی به هنر خط و نقاشی علاقه مند بوده لذا در کنار تحصیل به فراگیری آنها نزد اساتید وقت پرداخته است.
او که از سال ۱۳۷۵ در مشهد سکونت دارد؛ خط و نقاشی د ر تربت حیدریه در محضر استاد مصطفی محمودی و استاد خسرو رضایی و استاد عبدی بهشتی و در مشهد خدمت استاد حیدری نقاشی و سپس خوشنویسی را در خدمت استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی در انواع خطوط ( نستعلیق ،نسخ و ثلث و … آموخت۰
باخرزی، سیف الدین ( ۵۸۶- ۶۵۹ هـ ق) شاعر و عارف و…
سیف الدین باخرزی، با نام کامل سیف الدین ابوالمعالی سعیدبن مطهربن سعید باخرزی مشهور به شیخ العالم و «خواجه فتح آبادی» ( زاده ۹ شعبان سال ۵۸۶ ه. ق در باخرز – درگذشته ۲۵ ذی القعده سال ۶۵۹ در فتح آباد بخارا ) صوفی، عارف و شاعر معروف قرن هفتم هجری است. او در عرفان و تصوف مرید شیخ نجم الدین کبری دانسته اند. نجم الدین کبری او را به بخارا فرستاد و در آنجا طریقه کبرویه را رواج داد. او دیوان شعری هم داشته است که پاره‌ای از رباعیاتش در ضمن رباعیات ابوسعید ابوالخیر در تهران به چاپ رسیده است. وی همچنین رساله ای فارسی در باب معنی عشق دارد.
هم چنین منکوقاآن هزینهٔ مدرسه ای را در بخارا به میزان هزار بالش نقره تقبل کرده بوده و سیف الدین باخرزی «مدبر و متولی» آن کار بوده است. اشاره به لقب شیخ الاسلام در جهانگشای جوینی و تولیت مدرسه نشان از مقام فقهی او دارد.
♦️ پیریم ولی چو عشق را ساز آید.
♦️ از ما همه بوی تری و ناز آید
♦️ از زلف دراز تو کمندی فگنیم
♦️ در گردن عمر رفته تا باز آید
و در باره عشق چنین گفته است:
عشق ارچه بلای روزگار است خوش است
وین باده اگر چه پر خُمار است خوش است
■■■■■ 《 طعم تلخِ داغ 》 ■■■■■
امروز صبح که خبر درگذشت استاد محمد جواد محبت ” محبت کرمانشاهی ” را شنیدم در دفتر کار زمزمه ای بر زبان جاری شد که حاصل غزلی شد که تقدیم نگاه دوستان عزیز می کنم روحش شاد و یادش گرامی باد
**************************************
طعم ِ تلخِ داغ ، بر اندیشه خنجر می زند
وای بر حالِ پریشانم ، اَجَل در می زند ؟
بانگِ پژواکِ عزا پیچیده در گوش ِفلک
روبرویم سُلطه ی اندوه ، سنگر می زند
تهمتِ آغوش ِ تَب شعله شده سوزِ دلم
بُغض ِ درگیرِ گلو ، آتش به باور می زند
بی کسی هایم کشیده کام را سوی عطش
دل درونِ سینه ی آشفته پَر پَر می زند
یک به یک رفتند یارانِ قدیمی از بَرَم
لشکرِ غم را ببین ، هر شب به من سَر می زند
واحه واحه مرگ را دیدم به پای زندگی
ناخدا گُم‌کرده بَر امواج لنگر می زند
لب فرو بسته نُت آوازِ قناری های درد
مَرگِ تدریجیّ ِ من ، ناقوس ِ محشر می زند
می روم تا سَر به بالینِ لَحَد آرَم غریب
تیرِ آخر را به من ، تقدیرِ آخر می زند
کُنجِ دِنجی کو ، حصارِ بودنِ فردا کنم
بی ” محبت ” نبض ِ خاموشم مکرر می زند ؟
خاطراتِ با تو بودن ای ” جوادِ ” بی ریا
یک غزل اندوهِ نا خوانده به دفتر می زند
شاعرِ ” درویش ِ ” کوی لب خموشان گشته ام
اشکِ دیده بَر رُخ ام چون جُغد چنبر می زند
**************************************
سیدناصر حسینی میبدی ” ن . م . درویش ”
بیگ زاده ، سید عبدالله- خوشنویسِ هنرمند با طرح های کوفی کتیبه ای و دیگر خطوط اسلامی
آقای سید عبدالله بیگ زاده از سادات «حسینی» ، در سال ۱۳۳۱ خورشیدی در شهرستان شیروان (خراسان شمالی ) در خانواده ای مؤمن ومذهبی دیده به جهان گشود.
تحصیلات ابتدایی تا کلاس ششم درشهرستان شیروان به پایان رسانیده ، سپس در کنار پدر به کار کشاورزی و دامداری مشغول شد.
او در نوجوانی باهنرخط وخوشنویسی آشنا و علاقه مند شده، نزد استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی تعلیم خط نمود تا به درجۀ استادی رسید.
او مدتی در مشهد کارگاه تابلو سازی افتتاح و مشغول به فعالیت های هنری گردید.طرح های هنری او در خلق آثار خطوط اسلامی به قدری متنوع و گوناگون است که درآبانماه ۱۴۰۱ که به اتفاق استاد اسماعیلی از کارگاه آقای بیگ زاده دیدن کردیم، استاد اسماعیلی از طرح های زیبا ، نفیس و شگفت انگیز آقای بیگ زاده بسیار تعجب کرده و چندین بار آفرین گفتند. هم چنین استاد عبادی هنرمند خوشنویس و کاتب قرآن کریم ،در مراسم افتتاحیه نمایشگاه خط و آثار استاد یوسف انتظاری هروی که در موزه آستانقدس رضوی برگزارشد، از آثار و طرح های هنری خطوط کوفی کتیبه ای آقای بیگ زاده تعریف و تمجید نمودند.
بوستان کوهسنگی مشهد که از صدسال گذشته در جنوب مشهد، محلی برای تفرج و تفریح مردم بوده است، تاریخ ریز و درشتی را در دل خود حفظ کرده است. می توان گفت هر بخشی از این بوستان که در گذشته خارج از شهر مشهد محسوب می شده است، حرفی برای گفتن دارد؛ از مجسمه هایی که۸۵سال پیش دور استخر آن جانمایی شدند و از آن ها فقط شیرهای سنگی باقی مانده است تا دو آرامستانی که در دامنه دو کوه آن واقع شده اند. در این گزارش اما به آرامستان کمتر شناخته شده ای در دامنه شرقی بوستان کوهسنگی سر زدیم که زمانی محل عبادت چندتن از عارفان و علمای مشهدی بوده است و به درخواست خودشان آنجا دفن شده اند. این آرامستان کوچک که با نام مقبره عرفا شناخته می شود، در مجاورت آرامگاه میرزاابراهیم رضوی واقع شده است. در این گزارش از همراهی مهدی قربانی، پژوهشگر مشهدی که مشغول تألیف کتابی درباره عارفان خراسان با عنوان «تذکره العارفین» است و در این کتاب به معرفی عارفان بوستان کوهسنگی پرداخته، بهره بردیم.
۸ قبر در دامنه شرقی کوهسنگی
برای رسیدن به آرامستان عرفا باید تا بوستان کوهسنگی رفت و از آنجا خود را به انتهای خیابان رودکی رساند. بااینکه مردم به خوبی آرامگاه میرزاابراهیم رضوی، واقف بزرگ عصر صفوی را که در انتهای بولوار شهیدبهشتی واقع شده، می شناسند، آرامستان عرفا در انتهای خیابان رودکی، چندان شناخته شده نیست. البته آن طورکه مشخص است، آرامگاه رضوی چند سده پیش از آرامستان عرفا وجود داشته است.
اما در انتهای خیابان رودکی و با ورود به بوستان کوهسنگی، باید مسافتی را از روی یک پل سنگی بزرگ طی کرد تا به سکوی نوسازی رسید که هشت سنگ مزار قدیمی، زیر سایه درختان بید گسترده شده است، درست در دامنه شرقی بوستان کوهسنگی. در فصل‌اول کتاب «گورستان های شهر مشهد و نامداران مدفون در آن ها» نام این آرامستان با عنوان «مقبره چند تن از علمای دینی مشهد در جوار کوهسنگی» آمده است؛ آرامستانی غیرفعال که آخرین فرد، به سال ۱۳۵۰خورشیدی در آن آرمیده است.
اما روی المان(نماد) معرفی این مکان، «مزار عرفا» قید و نوشته شده اینجا محل دفن چندتن از بزرگان عرفان و فلسفه مشهد در قرن چهاردهم است و در ادامه چهارتن از این نامداران را معرفی کرده است. در معرفی نامه نوشته شده که دامنه این کوه، محل عبادت برخی از این عارفان بوده است و حتی وصیت کرده اند که همین جا دفن شوند. آن طورکه مهدی قربانی می گوید، از هشت سنگ قبر، چهار سنگ، متعلق به چهار عارف و شخصیت علمی و فقهی مشهد قرن چهاردهم است و چهار سنگ قبر دیگر، متعلق به افراد اسم و رسم داری نیست.
اما دور یکی از سنگ قبرها نرده کشیده شده است؛ سنگ قبری متعلق به شیخ اسدا… بن محمدحسن یزدی مشهور به «هراتی»، شاگرد مرحوم نخودکی، که شیخ، او را از اولیای اهل حق و اکابر اهل کشف و یقین می دانست و نخستین عارف خفته در این دامان به سال ۱۳۰۵خورشیدی است.
۱۰۰عارف خراسان در تذکره العارفین
قربانی که پژوهشگر و احیاگر اسناد و نسخ خطی است و در بیش از ۳۰سال پژوهش شخصی تاکنون ۳۱عنوان کتاب منتشر کرده است، درباره دلیل نوشتن کتاب «تذکره العارفین» می گوید: از حدود هشت سال پیش شروع کردم به جمع آوری اطلاعات درباره عرفای خراسان تا به شیخ سیف ا… ایسی رسیدم. وقتی سنگ مزار ایشان را در کوهسنگی یافتم، متوجه شدم اساتیدشان، محمدتقی میرزا عسکری حسینی رضوی و شیخ اسدا… بن محمدحسن یزدی که شخصیت های برجسته ای زیردستشان به اجتهاد رسیده اند، در کنار شیخ ایسی آرمیده اند. این بود که تحقیقاتم را گسترده تر کردم و درنهایت به صدتن از عرفای معاصر خراسان رسیدم که در کتابم معرفی شده اند.
او امیدوار است تا پایان امسال، تذکره العارفین چاپ و منتشر شود.
مقبره عرفا می تواند موزه سنگ شود
به گفته آقای قربانی هرکدام از سنگ قبر ها برگی از دفتر زندگی علمای آرمیده در این آرامستان هستند که می توان با دانستن و نوشتن از آن ها به کتابی تبدیلشان کرد. او در همین زمینه، به سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد کرده است که این آرامستان به موزه سنگ تبدیل شود. این پژوهشگر می گوید: میراث فرهنگی تعداد زیادی سنگ قبر از شخصیت های مختلف خراسان دراختیار دارد که به مرور زمان جمع آوری شده است؛ سنگ هایی نفیس مربوط به آدم های اسم و نسب دار. درواقع با همراهی شهرداری، می توانند تعدادی از سنگ ها را روی دیواره های اینجا نصب کنند و بخشی با نام «شهر سنگ» یا «موزه سنگ» ایجاد کنند که بی شک مراجعه به آن برای بهره برداری علمی بسیار زیاد خواهد بود.
رضوان فر، مرتضی (دکتر)
اینجانب مهدی قربانی«انیس الکتاب»، در تاریخ ۷ شهریور ماه ۱۴۰۱، در محل موزه ملی تهران با آقای دکتر مرتضی رضوان فر، استاد پژوهشکده میراث فرهنگی کشور در مورد کتاب «هشت بهشت مرمرین مصر» ملاقات داشتم.
در این ملاقات، با توجه به محدویت‌هایی که برای سفر به مصر وجود دارد و اساساً کشور مصر به ایرانیان ویزا نمی‌دهد، چگونگی تداوم این پژوهش مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. استاد رضوان‌فر نظرات و پیشنهادهای سازنده‌ای ارائه فرمودند که امیدوارم بتوانم آنها را اجرایی و این کار نیمه تمام را در آینده‌ای نه چندان دور به پایان برسانم.
تحقیق و گرد آوری اولیه این کتاب در سال ۱۳۸۸ به پایان رسیده ، چاپ و انتشار این اثر، چه بسا به تقویت روابط دوستی و پیوند دو کشور ایران و مصر بیانجامد، اما؛ برای تکمیل نهایی تحقیقات و …. سفر به مصر را ضروری می‌نماید که تا کنون محقق نشده است.
# رضوان فر، مرتضی
# قربانی، مهدی«انیس الکتاب»
# مصر
# قاهره
# هشت بهشت مرمرین مصر
# میراث فرهنگی
# پژوهشکده
# موزه ملی ایران
# میرزا سنگلاخ خراسانی
# سنگ بسم الله
# محمد علی پاشا