یکی از آموزه های دین مبین اسلام که درقرآن کریم، احادیث و روایات وارده از ائمه معصومین/علهیم السلام/….
بسیار سفارش شده و مورد توجه و تاکید قرار گرفته است، حُسن همسایگی و رعایت حقوق همسایه است. امروزه با گسترش شهرها و اختلاط اقوام و طوایف و طبقات مختلف مردم در شهرهای بزرگ و کوچک، و هم چنین با ورود خورده فرهنگ هایی بی محتوی و پوچ از شرق و غرب از طریق رسانه هایی چون اینترنت و ماهواره و…، رفته رفته برخی از این آموزه های دینی کم رنگ شده و بعضاً برخی افراد ناآگاه با نادیده گرفتن حقوق شهروندی به روش های مختلف از جمله نگهداری حیوانات درمجتمع های مسکونی، برپایی جشن هایی پر سروصدا و حتی راه اندازی دسته جات عزاداری در ایام محرم و در نیمه های شب که وقت استراحت افراد سالمند، بیماران، نوزادن و زنان باردار و…است، موجبات اذیت وآزار همسایگان خود را فراهم می نمایند که از مصادیق حق الناس محسوب می شود وگناهی است نابخشودنی مگر با رضایت صاحب حق؛ اگر چه عوامل بازدارنده با اتکا به قوانین مصرحه برای حفظ حقوق شهروندان و برخورد با این گونه پدیدهای ناپسند و بعضاً شوم وجود دارد؛ اما اشاره به مواردی چند ازآیات و روایات به عنوان یک رسالت فرهنگی و دینی/ امر به معروف و نهی از منکر/خالی از لطف نیست.
خداوند در قرآن مجید در باره ی آزار نرساندن به دیگران چنین آورده است :
«وَ الّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانا وَ إِثْما مُبِينا»
آنان كه مردان و زنان مؤمن را بى هيچ گناهى كه كرده باشند، مى آزارند تهمت و گناه آشكارى را به دوش مى كشند.
و در آیه ای دیگر آمده است : « وَ اعْبُدُوا اللّه َ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئا وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانا وَ بِذِي الْقُرْبَى وَ الْيَتامَى وَ الْمَسَاكِينِ وَ الْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَ الْجَارِ الْجُنُبِ وَ الصّاحِبِ بِالْجَنْبِ «
خداى را بپرستيد و هيچ چيز شريك او مسازيد و با پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و همسايه خويش و همسايه بيگانه و همنشين خود نيكى كنيد.
حضرت رسولُ اللّه/ صلى الله عليه و آله/ نیز فرمودند : مَن آذى مُؤمنا فَقَدْ آذاني» ؛ -هـر كه مـؤمنى را بيازارد بـى گمان مرا آزار داده است.
و در حدیثی از امامُ صّادقُ/ عليه السلام/ آمده است :« قالَ اللّه ُ عز و جل : لِيأذَنْ بِحَربٍ منّي مَن آذى عَبديَ المؤمنَ» – خداوند بزرگ فرموده است هر كه بنده مؤمن مرا بيازارد ، با من اعلان جنگ دهد .
حضرت رسولُ اللّه/ صلى الله عليه و آله/ نیز آزار نرساندن به همسایه را از نشانه های ایمان می دانند: مَن كانَ يُؤمنُ باللّه واليَومِ الآخِرِ فلا يُؤْذي جارَهُ» – هر كه به خدا و روز واپسين ايمان داشته باشد همسايه خود را آزار نمى رساند .
و حضرت امامُ الرِّضا/ عليه السلام/ می فرمایند : ليسَ مِنّا مَن لَمْ يأمن جارُهُ بَوائقَهُ» – از مـا نيست كسى كـه همسايه اش از شرّ او در امان نباشد.
و اما کسانی از اذیت و آزار همسایه رنج می برند؛ به حکم حدیث شریف از:
حضرت امامُ الكاظمُ/ عليه السلام/ که می فرمایند: ليسَ حُسنُ الجِوارِ كَفَّ الأذى ، ولـكـنْ حُسنُ الجِوارِ الصّبرُ على الأذى» ؛ حُسن همسايگى اين نيست كه آزار نرسانى بلكه حسن همسايگى اين است كه در برابر آزار و اذيّت همسايه شكيبا باشى .
سپس برای هدایت و سلامت روح و روان همسایه خود از خداوند متعال طلب هدایت و ارشاد کنند و در نهایت به قانون و مراجع ذی ربط مراجعه نمایند.