کتاب سفر به زشک راهی بازار شد

کتاب سفر به زشک راهی بازار شد

هو المحبوب
از دیار شیر مردان کوی زُشک
می رسد با هر نسیمش بوی مُشک

زُشک داردمردم مهمان نواز
در جوانمردی و بخشش پیش تاز

کتاب سفر به زُشک، اولین کتاب مستقل در باره روستای ییلاقی زُشک زیباست که نگارنده ابتدا به معرفی مسیر دسترسی به این روستای نشاط انگیز می پردازد،و درطول مسیر نیز به مکانهای قابل بازدید و دیدنی اشاره کرده و شرح میدهد.
در فصل پایانی از درختان وقفی چنار و سنگ نبشته ی قرن دهم متعلق به یکی از صوفیه مقیم در آن روستا پرداخته ، غزلی از شادروان یاور مهربان.(تولد: ۱۳۴۰- درگذشت: ۱۳۹۹ ش). شاعر اهل زشک را فصل الخطاب کتاب قرار داده است.
این کتاب در قطع رقعی در ۷۴ صفحه توسط انتشارات قاف مشهدالرضا (ع) به زیور طبع آراسته شده است.

کتاب «لسان الوقت خراسان» زندگینامه ابوعلی فارمدی

کتاب «لسان الوقت خراسان» زندگینامه ابوعلی فارمدی(قرن ۵ ق) ویرایش اول با اضافات را در پیشخوان کتابفروش ها جستجو کنید.

این کتاب اولین بار در سال ۱۳۹۴ در قطع پالتویی و در ۶۰ صفحه بچاپ رسیده و تا کنون دو نوبت منتشر شده است.
با توجه به استقبال علاقه مندان به مطالعه زندگینامه عرفای ماضی و…چاپ سون آن با ویرایش و اضافاتی چند در قطعه رقعی در ۱۴۶ صفحه به انضمام مقاله یکی از اساتید دانشگاه کاشان تجدید چاپ گردیده است.
از جمله نکات جدیدی که در این اثر آمده، بازتاب چاپ اول کتاب و تحولاتی که در منطقه و محیط روستای فارمد از نظر فرهنگی و گردشگری در قبرستان محل دفن ابوعلی فارمدی بوجود امده و موجب احداث بنای یادبود براین مزار گردیده را میتوان نام برد.

توصیف نیشابور

توصیف نیشابور در قرن پنجم هجری قمری
شیخ ابوالفضل محمّد بن احمد خوری طبسی(متوفی سه ۴۸۲ هجری قمری مدفون در طبس گلشن)ملقب به فخرالائمه و صاحب کتابِ« الشامل فی (من) البحر الکامل فی الدور العامل فی أصول التعزیم وقواعد التنجیم» که شرح حال او را در کتاب «خانقاه طبس- به روایت اسناد و نسخ خطی» آورده‌ایم؛ به گفته‌ی علامه شیخ علی اکبر نهاوندی و علامه حسن حسن زاده آملی، ابوالفضل طبسی اولین کسی است که در تسخیرات کتاب «الشامل» را نوشته، که الحق و الانصاف کتابی است بس مجرب برای فنِّ تسخیرات، او در باب هیجدهم کتابش در توصیف نیشابور، به حوض¬ها و محلات قدیم در قرن پنجم اشاره می کند و می‌گوید:
« ….چون من این کتاب را در نیشابور تألیف نمودم و جمع کردم این موضوع را آزمایش نمودم و این موضوع روشن نمی‌شود مگر با دقت و جستجو. و چاره‌ای نیست که تجربه‌ی خود را (در بابِ رودها و قنات‌ها) در این‌جا بیان کنم.
برای این شهر که خدا دین و دنیایش را آبادان گرداند.خلاصه این‌که اگر بخواهیم به یک جوی بسنده کنم جویی است که از حوض ملقاباد در کوچه‌ی تنگی می¬آید بر سمت راست که آن را حوض زندگی می¬گویند و اگر۳ طلب می‌کنی آن اضافه می‌شود و می‌رود به سمت حوض کاهلان و حوض بزرگ با مربع بزرگ از صنف صفاران که دو باب دارد و اگر هفت آب را لب می‌کنی، حوض مارستان و حوض مدرسه مستثطبیه و حوض مسجد جولاهگان وسط مسجد جامع قدیم، ملقب به حوض ۶۰ پایه است و منتسب به ابوالحسن بناّ است قدس الله روحه و حوض مسجد جامع منیعی و اگر در بهبودی اثر نکند او را به ۳ برساند و سپس به هفت(حوض) »…
باری !
نگارنده این قسمت از کتاب را که به اتفاق استاد محمداوسعی در حال تصحیح هستیم، برای ثبت و درج در صفحات مجازی انتخاب کردم تا اهل تحقیق و پژوهش و علاقه مندان به آگاهی از تاریخ قدیم نیشابور بهره مند شوند.
تا چه قبول افتد و چه در نظر آید
مهدی قربانی«انیس الکتاب»
تابستان ۱۴۰۳ خورشیدی

————————–
خور یا خرو: روستایی ییلاقی در ۲۴ کیلومتری شمال طبس گلشن.
محله‌ی ملقاباد و محله¬ی رمجار که در بالای آن مسکن مسلم بن حجاج قشیری بوده، از محلات قدیم نیشابوراست.
نیشابور:حضرت امام رضا علیه السلام هنگامی که در نیشابور اقامت داشتند دستور فرمودند که حمّام و حوض و مسجد در آن جا بسازند که به نام گرمابه‌ی رضا- آب انبار رضا وحوض کاهلان معروف شد.
روی گران:در قدیم مس¬ها را با روی سفید می‌کردند.

نقشه ایران در دلِ سنگِ کوه چه می کند؟

نقشه ایران در دلِ سنگِ کوه چه می کند؟


سی و ششمین کارگاه نقاشی اجلاس قدیر به مدیریت هنرمند برجسته کشور استاد حسین طالبی و تنی چند از هنرمندان علومِ معارف اسلامی و قرآنی، و کاتبانِ آیات وحی از جمله: استاد هفت قلم؛ جناب آقای علی اکبر اسماعیلی قوچانی و کاتبِ پرتلاش آقای شاهین برجسته ثانی، در موزه علوم زمین مشهد در نهم خرداد ماه ۱۴۰۳ برگزار شد.

مطالعه ادامه مطلب

تدبر در قرآن

تدبر در یک حدیث از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و اله وسلم.
خداوند در قرآن کریم در هفتاد دو آیه مسلمین را به تدبر در آیات الهی توصیه می‌کند، تدبر در قرآن، تفکر در قرآن برای کشف مفاهیم و روابط ناپیدا است. در لابلای یادداشت¬هایم به حدیثی برخوردم که بسیار قابل تأمل و تدبر است و حیفم آمد برای عزیزان مطرح نکنم.

رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله، در بیانِ -وُجوبُ الخُروجِ على أئمَّهِ الجَور- فرمودند:
إنّ رَحى الإسلامِ سَتَدورُ، فحَیْثُ ما دارَ القرآنُ فدوروا بِهِ، یُوشِکُ السُّلطانُ والقرآنُ أنْ یَقْتَتِلا ویَتَفَرَّقا، إنَّهُ سَیَکونُ عَلَیْکُمْ مُلوکٌ یَحْکُمونَ لَکُمْ بِحُکْمٍ، ولَهُمْ بِغَیْرِهِ، فإنْ أطَعْتُموهُمْ أضَلُّوکُمْ، وإنْ عَصَیْتُموهُمْ قَتَلوکُمْ. قالوا: یا رسولَ اللّه، فکَیْفَ بنا إن أدْرَکْنا ذلکَ ؟ قالَ: تَکونون کأصْحابِ عیسى: نُشِروا بالمَناشِیرِ ورُفِعوا على الخَشَبِ . مَوتٌ فی طاعهٍ خَیْرٌ مِنْ حیاهٍ فی مَعْصیهٍ».

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در بیان خروج برحاکمانِ اهل ظلم و ستم و جور، فرمودند:
سنگ آسیاب اسلام بزودى به چرخش در خواهد آمد.
پس شما بر محور قرآن بچرخید. نزدیک است که سلطان و قرآن با یکدیگر به پیکار برخیزند و از هم جدا شوند.
بزودى شاهانى بر شما حاکم خواهند شد که براى شما به گونه¬اى حکم مى¬کنند و براى خود به گونه¬اى دیگر. اگر از آنان فرمان برید گمراهتان کنند و اگر نافرمانى کنید شما را بکشند.
گفتند: اى پیامبر خدا! در چنان روزگارى چه کنیم؟ فرمود: همچون یاران عیسى باشید، که آنها را با ارّه ها پاره پاره کردند و بر چوبه دار آویخته شدند.
مُردن در راه اطاعت (خدا) بهتر است از زندگى در معصیت
باری! عاقلان را اشاره ای کافی است. فتدبر.
والله مستعان

————-
الدرّ المنثور: ٣ / ١٢۵.

میرزا محمد حفیظی

میرزا محمد حفیظی

براساس اسنادی که بدستم رسیدم مرحوم میرزا محمد حفیظی صاحب کتاب « بحرالمعارف» احتمالاً در سالهای ۱۳۴۰ تا ۱۳۳۵ درمشهد مقدس رضوی، در قید حیات بوده و با مرحوم طاهر خوشنویس نیز مکاتباتی داشته است، از آن جایی که برای ثبت شرح حال این عالم وارسته در کتاب تذکره باید به یکی از آشنایان و بستگان آن مرحوم مصاحبه شود مزید امتنان هرکس از ایشان خاطره و یا شناختی دارد با آیدی تلگرام @anisgh پیام بدهد تا در اولین فرصت برای تکمیل زندگینامه مرحوم اقدام شود.

اشعار ناصرالدین شاه قاجار، و فرمان شاه عباس کبیر در حرمِ رضوی

اشعار ناصرالدین شاه قاجار، و فرمان شاه عباس کبیر در حرمِ رضوی
مرحوم حاجی محمداحتشام التولیه ،در کتاب شمس الشموس صفحه¬¬ی ۲۰۶ و ۲۰۷ چنین آورده : …سنگ نبشته¬ای را که جزء سنگ¬های ازاره ایوان بود در زمان تولیت مرحوم فتح الله پاکروان از محل مزبور در موقع تعمیر ازاره¬های ایوان که یک نواخت می-نمودند کنده و به دستور پاکروان در غرفه¬ی پهلوی پنجره فولاد که راه پله پشت بام حرم مطهر از آن غرفه است نصب نمودند، ولی فعلاً در محل مزبور نصب نیست، در موقعی که مهندس قهرمانی متصدی امور ساختمانی بود کنده شده است.
این سه رباعی هم از ناصرالدین شاه قاجار است:
در طوس جلال کبریا می¬بینم بی پرده تجلی خدا می¬بینم
در کفش کنِ حریم پورِ موسی موسای کلیم با عصا می¬بینم،

مطالعه ادامه مطلب

تعریف چند منصب حکومتی در دوره صفویه

تعریف چند منصب حکومتی در دوره صفویه
این تعاریف از کتابِ نظام ایالات در دوره ی صفویه برگرفته شده است ، برای اطلاعات بیشتر میتوانید بدان کتاب مراجعه نمایید . عناوین مناصب و… بدین شرح است :
– بیگ: به کسانی اطلاق می شود که در آینده می بایست به امیری برسند.
– بیگلربیگی: امیرالامرا فرمانده کل قوا را گویند.
– حاکم : حکمران در دوره صفویه از هر درجه را حاکم می گفتند.
– خان: عناوین حاکی از درجه و مرتبه به دنبال اسامی خاص اضافه می شد. پیش از اسم ( و هم چنین به ندرت به دنبال اسم ) عنوان «خان» قرار می گرفت و گاه این لفظ جزو خود اسم می شد: خان احمد خان . سارو خان سلطان. حسین خان بیگ.
– قول بیگی: فرمانده یکی از جناح های سپاه.
– امیر تابین: امیر زیر دست را گویند.
– توپچی باشی: فرمانده توپخانه.
– منصب حکومت ری: ایشک آقاسی باشی.
– قورچی باشی: فرمانده سواره نظام .
– تفنگ چی باشی: فرمانده تفنگ چی ها.
– قلّر آقاسی: فرمانده غلامان سلطنتی.
– امیرشکار باشی: متصدی امور شکار را گویند.
– چرخچی باشی: متصدی امور چرخ های سلطنتی و…

مهدی قربانی «انیس الکتاب»
پانزدهم فروردین ۱۴۰۳

استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی خادم القرآن

استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی خادم القرآن

براساس اخبار منتشر شده در جراید کثیرالانتشار در تاریخ ۱۱ فروردین ماه ۱۴۰۳ از استاد علی اکبر اسماعیلی قوچانی و تنی چند از هنرمندان قرآنی بشرح ذیل، توسط ریاست جمهوری جناب آقای ابراهیم رئیسی ازآنان به عنوان خادم القرآن تجلیل بعمل آمده است:

مطالعه ادامه مطلب

معرفی کتابِ نظام ایالات در دوره صفویه

معرفی کتابِ نظام ایالات در دوره صفویه ؛ تألیف : رُهر- بُرن
در باره ی تاریخ صفویه مورخان ایرانی و بیگانه تحقیق و تتبع بسیار کرده اند و در نتیجه آثار زیادی ازسرگذشتِ پادشاهان این سلسله دردست است ، ولی امتیازِ کتاب حاضر درآن است که موضوعی را مورد بحث قرار داده که در آثار گذشته متوجه آن نشده اند و آن طرزِ اداره ی ایالات و حدود اختیارات حکام و روابطِ آنها با پایتخت است .
مؤلف کوشیده که وضع ایالات ایران و حکام و رؤسای قزلباش را که در دستگاهِ دولت نفوذ بسیار داشتند در نظر خواننده مجسم نماید به طوری که از این دیدگاه خاص تأسیس دولت صفوی از آغاز و بسط و توسعه و قدرت و نیز قوس نزولی و انحطاط آن با روشی علمی روشن می شود.

مطالعه ادامه مطلب

اسامی برخی از حیوانات و اصطلاحات مربوطه از کتاب بُرجِ زواهر

اسامی برخی از حیوانات و اصطلاحات مربوطه از کتاب بُرجِ زواهر

اسامی برخی از حیوانات و اصطلاحات مربوط به آنها ؛ که از حاشیه کتاب بُرجِ زواهر نوشته میرزا قدسی خراسانی استخراج شده بدین قراراست:

ابارد: پلنگ ها
اجران: جّن و تنس
ارستو:پرستوک
ارشم: سگ
اطواط: شترهای مست
اطوم: گاو
امرا: خر
اویدا: وحوش

مطالعه ادامه مطلب

معرفی کتابِ بُرجِ زواهر

معرفی کتابِ بُرجِ زواهر
به حکایت آن چه؛ میرزا سنگلاخ خراسانی در کتابِ تذکره خطاطین نوشته است، کتابِ بُرجِ زواهر نوشتۀ میرزا قدسی خراسانی درگذشته سنه ۱۲۷۰ قمری ، که اصالتاً اهل اسفراین از شهرهای خراسان شمالی است می باشد. این کتاب که فهرست عناوین مطالب آن در پی آمده ،کتابی است منظوم که جناب قدسی خراسانی در سن سی و سالگی هنگامی که در اسلامبول به دیدار دایی خودش یعنی میرزا سنگلاخ خراسانی رفته و از او مشق و تعلیم خط و خوش نویسی گرفته است ، کتاب بُرج زواهر را نبشته و ظاهراً دست نوشته ی مذکور نزد جناب میرزا سنگلاخ بجای مانده ، سنگلاخ نیز در سال ۱۲۷۶ قمری پس از شش سال که ازفوتِ میرزا قدسی خراسانی گذشته ؛ آن را در اسلامبول بصورت چاپ سنگی منتشر نموده است.
عناوین مطالب کتاب بُرج زواهر بدین قرار است:

مطالعه ادامه مطلب

میرزا قدسی خراسانی

باسمه تعالی شأنه العزیز
میرزا قدسی خراسانی – درگذشت ۱۲۷۰ ق
«وی خواهر زاده، شاگرد وتنها بازمانده از بستگان میرزاسنگلاخ خراسانی است، زادگاه او اصالتاً شهراسفراین بوده ولی در مشهد کسب کمال نموده در علوم ظاهری و باطنی و فنون عقلی و نقلی ، هندسه و هئیت سرآمد بود، نزد عَمّ خود نیز فن نجوم و متفرعات بعضی از علوم را آموخته و در علوم دری و تازی و اشعار عربی و فارسی نیز مشهوربود.
او در سن سی و سه سالگی در علوم فقه و اصول استاد بود و در ریاضی تسلط داشته و شعر نیز می سروده، اشعار وی در کتاب« بُرجِ زواهر» میرزا سنگلاخ آمده است، میرزا سنگلاخ خراسانی در هنگام اقامت دراسلامبول طی نامه ای به میرزا قدسی اظهار دلتنگی می نماید واوبه دعوت دائی خود به اسلامبول رفته در آن جا خط نستعلیق و شکسته را نزد میرزا سنگلاخ آموخته و بسیار خوش می نوشته است.
قدسی پس از مدتی اقامت در اسلامبول به اسفراین باز گشت وچندی بعد بیمار گردید به نحوی که معالجه اطبای حاذق افاقه نکرد و در سال ۱۲۷۰ هجری قمری درهمان جا وفات یافت، جنازه مطهرش پس از تغسیل و تکفین به مشهد مقدس منتقل و در جوار حرم ثامن الائمه علیه السلام دفن گردید.

مطالعه ادامه مطلب

اشعار در شرح مدیریت کشورِ مصر

اشعار در شرح مدیریت کشورِ مصر
مدتی است در حال نگارشِ «تحریر مختصر تذکره الخطاطین» هستم و سعی دارم بیشتر اشعار آن را استخراج کنم تا در دسترس عموم قرار گیرد. زیرا این اشعار که اکثراً از شاعران قدیم، و بعضاَ بصورت قطعات و مرقعات خوشنویسی شده؛ بسیار جالب توجه است.
این شعر که در صفحه ۶۳۶ و ۶۳۷ کتاب تذکره الخطاطین در وصف حالِ وزرا و امرای دولت مصر حدوداً در سال ۱۲۵۰ هجری قمری بیان شده شباهت زیادی به شرایطِ حال در این کشور دارد. لذا مرور این شعر برای علاقه مندان به شعر و ادبیات خالی از لطف نیست.
صورت اشعار متن قطعه این است:

مطالعه ادامه مطلب